Büyük Depremlerde Şeffaflık Eksikliği Devam Ediyor

Şubat 2023’te meydana gelen büyük depremlerde yıkılan binalarla ilgili yürütülen soruşturmalarda şeffaflık eksikliği devam ediyor. İnsan Hakları İzleme Örgütü, Adalet Peşinde Aileler Platformu ve Yurttaşlık Derneği, yapmış oldukları açıklamada, İçişleri Bakanlığı ile yerel yönetimlerin, soruşturma izni talep edilen ve izin verilen kamu görevlileri ile seçilmiş belediye yetkililerinin sayısını derhal açıklamasını talep etti. Ankara İdare Mahkemesi 26 Eylül 2024’te İçişleri Bakanlığı’nın bilgileri gizli tutma talebini reddederek açıklanmasını kararlaştırmıştı.

Türkiye’de 4483 Sayılı Kanun’a göre savcıların, kamu görevlileri ve seçilmiş belediye yetkilileri hakkında soruşturma açabilmesi için İçişleri Bakanlığı, valilikler veya kaymakamlıklardan izin alması gerekiyor. Özel müteahhitler hakkında binlerce kişinin ölümüne yol açan binalarla ilgili soruşturmalar sürerken, kamu görevlilerinin sorumlulukları belirsizliğini koruyor. Yurttaşlık Derneği’nin yapmış olduğu bilgi edinme başvurularına genelde cevap verilmemiş veya talepler geri çevrilmştir. İçişleri Bakanlığı ise soruşturma izinlerinin sayısını “gizlilik” sebebiyle açıklamayı reddetmiştir.

Platformun yaptığı araştırmalara göre, beş ilde yalnızca 39 kamu görevlisi hakkında soruşturma iznine ulaşılmıştır, fakat tam sayı bilinmemektedir. İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün (HRW) ifadesine göre, bu belirsizlik, sorumluların tam olarak tespit edilmesini ve gelecekte benzer felaketlerin önlenebilmesini güçleştirmektedir. Platform üyeleri, önceki depremlerde yaşanan cezasızlık örneklerini hatırlatarak, tarafsız ve kapsamlı soruşturmalar olmadan yaşam hakkının korunamayacağına vurgu yapmaktadır. Platform sözcüsü Zübeyir Bostan, “İçişleri Bakanlığı, kaç kamu görevlisinin soruşturma altında olduğunu ve kaç kişinin yargılandığını derhal açıklamalıdır” diyerek hükümeti şeffaflığa davet etmektedir.